13 maja odbyło się zamknięte szkolenie online z literatury skandynawskiej dla bibliotekarzy z Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu. Podczas szkolenia uczestnicy poznali główne zagadnienia dotyczące literatury pięknej, dziecięcej oraz non-fiction, w tym sylwetki znaczących autorów oraz nowości wydawnicze, a nawet książki, które ukażą się w Polsce dopiero wkrótce! Przeczytaj krótkie relacje tłumaczy, którzy poprowadzili szkolenie.
Bogusława Sochańska
Duńska literatura obfituje w znakomitą prozę, poezję, literaturę non-fiction i książki dla dzieci i młodzieży. Ostatnio trafiła do nas świetna powieść Kima Leine o duńskim misjonarzu działającym w XVIII w. na Grenlandii, kultowa powieść Aksela Sandemose, która wiele mówi o skandynawskiej mentalności, i kolejna znakomita powieść Jonasa T. Bengssona, autora sfilmowanej przez T. Vinterberga powieści Submarino. Ostatnią z tych książek wydało Wydawnictwo Poznańskie, które wznowiło słynną serię skandynawską. Dla dzieci i młodzieży mamy popularne w świecie serie: Zaklinaczka i SPEKTRUM.
Karolina Drozdowska
W części poświęconej współczesnej literaturze norweskiej miałam przyjemność opowiedzieć o najciekawszych moim zdaniem dostępnych obecnie na polskim rynku powieściach autorek i autorów z tego skandynawskiego kraju. Opowiadałam zarówno o klasykach (np. Knut Hamsun) jak i autorach z mniejszym dorobkiem (np. Helga Flatland), starając się osadzić mój wykład w szerszym kontekście kulturowo-literackim. Każdą pozycję omawiałam również w kontekście jej czytelnika docelowego, rekomendując ją dla potencjalnie najbardziej zainteresowanych grup odbiorców.
Sebastian Musielak
Za podstawę mojej prezentacji posłużyły mi najnowsze i nieco starsze, choć nadal dostępne na rynku, tłumaczenia literatury fińskiej na język polski. Rekomendując te książki bibliotekarzom, opowiedziałem też o wspaniałej helsińskiej bibliotece Oodi, czytelnictwie w Finlandii, liczbie polskich przekładów z literatury fińskiej w ostatnich 20 latach, szwedzkojęzycznej mniejszości fińskiej, podstawowych zasadach wymowy fińskich imion i nazwisk, pewnym bardzo popularnym programie rozrywkowym oraz interesującym fakcie z dziejów fińskiego lotnictwa wojskowego.
Podczas mojego wystąpienia omówiłem kilka powieści dla dorosłych, na przykład wydaną w 2018 i przetłumaczoną przez Katarzynę Aniszewską z języka fińskiego Normę autorstwa bardzo znanej pisarki Sofi Oksanen (która jest już w Polsce znana z dwóch bardzo popularnych powieści: Oczyszczenia (2012) i Gdzie się podziały gołębie (2015) w moim przekładzie).
Kilka nowości w ostatnich latach mieliśmy także w dziale literatury dla dzieci i młodzieży. W tym roku ukazały się kolejne dwie części popularnej serii autorstwa Tima Parveli o przygodach Patego: Pate łowi ryby oraz Pate szuka skarbów (obie w przekładzie Iwony Kiuru z języka fińskiego).
Coraz lepiej sprzedają się w Polsce fińskie książki non-fiction. Wspomniałem o książkach, które choć nie są tłumaczeniami z języka fińskiego ani szwedzkiego, wydają mi się ze wszech miar godne polecenia. Są to: wydana w 2018 roku książka Katji Pantzar Odnaleźć sisu. Fiński sposób na szczęście przez hartowanie ciała i ducha, którą przetłumaczyła z języka angielskiego Magdalena Rabsztyn-Anioł oraz wydana w 2019 roku książka Finlandia, sisu i salmiakki Aleksandry Michty-Juntunen.
Następnym razem chciałbym powiedzieć o książkach, które ukażą się już niedługo. Będzie wśród nich klasyk należący do międzynarodowego kanonu literatury fińskiej!
Marta Dybula
Na szczęście w Polsce wydaje się dużo literatury szwedzkiej, zarówno literatury pięknej, literatury dla dzieci, jak i literatury faktu, więc skoncentrowałam się na absolutnych nowościach i zapowiedziach z najwyższej półki. Wybrałam tylko najlepszych autorów i ich tłumaczki wraz z wydawnictwami, które gwarantują jakość i wyborną lekturę. Kilka pozycji ukazuje się w ostatnich dniach maja, więc słuchacze mieli możliwość posłuchania o nich przedpremierowo.
Omówiłam zarówno nietuzinkową i odkrywczą w formie powieść „Linia” Elise Karlsson w przekładzie Dominiki Góreckiej, jak i dwie doskonałe pozycje z 2019 roku – epicką, bogatą i przeplatającą współczesność z przeszłością „Verę”, napisaną przez członkinię Akademii Szwedzkiej Anne Swärd a przetłumaczoną przez Irenę Kowadło-Przedmojską i niebanalną, wciągającą, lekką a jednocześnie celną „Klauzulę ojca” Jonasa Hassena Khemiriego w przekładzie Dominiki Góreckiej. Te książki już w Szwecji mają status współczesnych klasyków. Zachwyciły krytyków i czytelników a przekłady posypały się prawie od razu po szwedzkich premierach.
Wśród zapowiedzi nie mogłam nie wspomnieć o kultowej postaci stworzonej przez Astrid Lingdren i jej córkę Karin, czyli Pippi Långstrump. Ta rudowłosa dziewczynka właśnie kończy 75 lat, co odbija się echem również w polskich nowościach książkowych – dwa ostatnie z serii trzech komiksów o Pończoszańce ukazują się teraz w wydawnictwie Zakamarki w przekładzie Katarzyny Skalskiej.
Na koniec zaprezentowałam trzy pierwszorzędne i nagradzane reportaże oraz pozycje popularnonaukowe prosto ze Szwecji. Wydana pod koniec marca w Polsce filozoficzna i niezwykła opowieść „Ewangelia według węgorza” Patrika Svenssona (przekład Ewa Wojciechowska) i reportaż „Dobry wilk – tragedia w szwedzkim zoo” Larsa Berge, który razem ze swoją tłumaczką Ireną Kowadło-Przedmojską jest nominowany do Nagrody im. Kapuścińskiego za reportaż literacki. Czy wygrał dowiemy się już 27 maja!
Następnym razem powiem więcej o wciąż za mało znanych a dostępnych powieściach autorów, których wspomniałam przy okazji nowości. Dodam coś o niezrównanych szwedzkich prozaikach, najnowszej poezji i poetach i poetkach, którzy ostatnio tak szybko odchodzą… ale (również o tych, którzy mają się dobrze).
A może doczekamy się kolejnych świetnych szwedzkich nowości?